Dobre informacje dla przedsiębiorców – program FENG zatwierdzony przez Komisję Europejską

Spis treści

• Do kogo skierowana jest oferta?
• Formy wsparcia i budżet Programu FENG
• Co oznacza w praktyce priorytet 1 Wsparcie dla przedsiębiorców?
• Zakres wsparcia priorytetu 1, czyli katalog modułów
• Priorytet 1 FENG – kto jest głównym odbiorcą?
• Kto udziela wsparcia i jaka jest jego forma?
• Priorytet drugi FENG – wsparcie ekosystemu innowacji, jakie opcje dla przedsiębiorców?
• Priorytet 3 Programu FENG, czyli Zazielenienie Przedsiębiorstw

Na czym polega program FENG?

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 stanowi kompleksową ofertę skierowaną do szerokiej grupy beneficjentów. Koncentruje się na udzielaniu wsparcia na prowadzenie działalności B+R i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań na rynek. Dodatkowo przewiduje finansowanie kosztów cyfryzacji i automatyzacji przedsiębiorstw, podnoszenia kompetencji pracowników czy przeprowadzanie tzw. zielonych inwestycji zorientowanych na poprawę energochłonności i ochronę środowiska. Program FENG został zaakceptowany 27 września przez Komisję Europejską. Stanowi on w dużej mierze kontynuację Programów Operacyjnych realizowanych w poprzednich perspektywach finansowych takich jak Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020. Program stawia przed sobą szereg celów związanych ze zwiększeniem potencjału w zakresie badań i innowacji, wykorzystywaniem zaawansowanych technologii, rozwijaniem umiejętności, wzrostem konkurencyjności MŚP, czy też transformacją gospodarki w kierunku zielonych technologii i Przemysłu 4.0. FENG jest pierwszym Programem Operacyjnym z nowej perspektywy (2021-2027), który otrzymał akceptację KE. Daje to zielone światło Instytucjom Pośredniczącym do ogłaszania konkursów. Pierwszym naborem w ramach Programu FENG będzie prawdopodobnie Kredyt technologiczny zaplanowany na IV kw. 2022 roku.

Do kogo skierowana jest oferta?

Wsparcie Programu FENG przeznaczone jest dla przedsiębiorstw z sektora MŚP, a także small mid-caps oraz mid-caps, sektora nauki, konsorcjów przedsiębiorców, konsorcjów przedsiębiorców z organizacjami badawczymi oraz instytucji otoczenia biznesu takich jak ośrodki przedsiębiorczości czy ośrodki innowacji . Lista Beneficjentów będzie uzależniona od konkursu i będzie zawsze precyzowana w Regulaminie. Najwięcej możliwości korzystania z finansowania, podobnie jak w latach ubiegłych, będą miały MŚP. W FENG dostrzeżono jednak potrzebę wsparcia firm, które przekraczają progi właściwe dla MŚP (zatrudniają powyżej 250 osób), ale wciąż daleko im do wielkich korporacji. Premiowana będzie też współpraca świata biznesu z sektorem nauki.

Formy wsparcia i budżet Programu FENG

Wśród form wsparcia znajdują się dotacje, instrumenty finansowe, instrumenty łączące finansowanie zwrotne i dotacyjne, a także wsparcie kapitałowe oraz gwarancyjne. Budżet Programu FENG wynosi 7,9 mld euro i będzie realizowany w podziale na 4 priorytety:

Priorytet 1. Wsparcie dla przedsiębiorców – 4,358 mld euro,
Priorytet 2. Środowisko sprzyjające innowacjom – 2,655 mld euro,
Priorytet 3. Zazielenienie przedsiębiorstw – 0,8 mld euro,
Priorytet 4. Pomoc techniczna – 0,159 mld euro.

Co oznacza w praktyce priorytet 1 Wsparcie dla przedsiębiorców?

Jest to priorytet, który stanowi ok. 55% budżetu Programu FENG. Wsparcie udzielane będzie w trybie konkursowym. To właśnie konkursy ogłaszane z tego priorytetu będą najmocniej wspierać przedsiębiorców w perspektywie 2021-2027. W ramach pierwszego priorytetu przedsiębiorcy będą wybierali moduły odpowiadające ich potrzebom, przy czym jeden z dwóch modułów takich jak B+R lub Wdrożenie innowacji jest obligatoryjny, a w przypadku prowadzenia dużej firmy moduł B+R jest zawsze obligatoryjny. Podejście modułowe zakłada, że przedsiębiorcy będą mogli do modułów obowiązkowych dobierać moduły fakultatywne związane z przeprowadzaniem zielonych inwestycji, wdrażaniem cyfrowych rozwiązań, internacjonalizacją działalności czy podnoszeniem kompetencji pracowników.

Zakres wsparcia priorytetu 1, czyli katalog modułów

• B+R

W ramach tego modułu przedsiębiorcy będą mogli finansować wybrane lub wszystkie elementy procesu badawczego (badania przemysłowe i prace rozwojowe), w tym tworzenie i testowanie prototypów. Jako efekt modułu przedsiębiorstwo powinno opracować innowacyjne rozwiązanie możliwe do wdrożenia w działalności gospodarczej.

• Wdrożenie innowacji

W związku z wyborem tego modułu możliwym będzie finansowanie wdrożenia wyników prac B+R w działalności firmy. Jako formę prac B+R przyjmuje się innowacyjne rozwiązania spójne z obszarami krajowych inteligentnych specjalizacji, a także pozostałe koszty bezpośrednio związane z tymi wdrożeniami.

• Infrastruktura B+R

Wnioskodawcy w ramach tego modułu będą mogli uzyskać finansowanie inwestycji w infrastrukturę niezbędną do realizacji agendy badawczej w celu tworzenia innowacyjnych produktów bądź usług, które będą spójne z obszarami krajowych inteligentnych specjalizacji. Koniecznym jest aby infrastruktura służyła realizacji prac przemysłowych lub eksperymentalnych prac rozwojowych.

• Kompetencje

Jest to wsparcie przewidziane na doskonalenie kompetencji i zdobywanie nowych umiejętności oraz wiedzy przez pracowników i osób zarządzających związanych z pracami B+R. Przedsiębiorstwa będą mogły finansować także nabywanie kwalifikacji, a w tym kwalifikacji włączonych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji, co będzie rozumiane jako formalne potwierdzanie posiadanych kompetencji.

• Zazielenienie przedsiębiorstw

Moduł nastawiony jest na transformację przedsiębiorstw w kierunku zrównoważonego rozwoju oraz gospodarki o obiegu zamkniętym, a w tym na rozwój nowych modeli biznesowych. Wsparcie obejmuje zielone inwestycje, ekoprojektowanie, przeprowadzanie ocen środowiskowych, cyklu życia produktów a także weryfikację technologii środowiskowych i wdrożenie ich zaleceń.

• Cyfryzacja

Inwestycje, które będą mogli finansować przedsiębiorcy związane są z zastosowaniem w firmie rozwiązań, które zmierzają do cyfryzacji produkcji, procesów, produktów, usług, a także modelu biznesowego. Co ciekawe wsparcie obejmuje także podniesienie poziomu cyberbezpieczeństwa w firmie oraz finansowanie wdrożenia specjalistycznych rozwiązań cyfrowych z wyjątkiem powszechnie znanych i dostępnych technologii.

• Internacjonalizacja

Wsparcie w tym module obejmuje promocję zagraniczną produktów lub usług przedsiębiorstwa. Dotyczy ono m.in. komercjalizacji wyników prac B+R za granicą, promocji produktów lub usług na rynkach zagranicznych, udziału w międzynarodowych łańcuchach dostaw oraz uzyskania ochrony lub obrony praw własności przemysłowej poza Polską. Limity kosztów na wydatki w module będą określone w kryteriach wyboru projektów.

Priorytet 1 FENG – kto jest głównym odbiorcą?

Wsparcie skierowane jest do przedsiębiorstw z sektora MŚP, dużych firm, w tym small mid-caps oraz mid-caps, przedsiębiorców organizacji pozarządowych, konsorcjów z udziałem przedsiębiorstw oraz innych podmiotów, jak np. organizacje badawcze.

Ważne!
Jeżeli projekt będzie realizowany przez konsorcjum (także z organizacją badawczą czy organizacją pozarządową) w jego skład musi wchodzić przedsiębiorstwo jako lider konsorcjum.

Kto udziela wsparcia i jaka jest jego forma?

Wsparcia udzielać będą dwie Instytucje Pośredniczące:

• Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) – gdy o dofinansowanie będą ubiegać się MŚP i ich konsorcja;
• Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) – gdy Wnioskodawcami będą duże przedsiębiorstwa oraz konsorcja z MŚP i organizacjami badawczymi oraz organizacjami pozarządowymi, a także konsorcja MŚP z organizacjami badawczymi oraz organizacjami pozarządowymi.

Dofinansowanie będzie mieć formę dotacji (wsparcie bezzwrotne) oraz częściowo zwrotnej dotacji warunkowej. Wszystkie moduły finansowane są dotacją z wyjątkiem modułu Wdrożenie wyników prac B+R, który jest finansowany dotacją warunkową, gdzie min. 50% ma charakter zwrotny.

Priorytet drugi FENG – wsparcie ekosystemu innowacji, jakie opcje dla przedsiębiorców?

Priorytet drugi FENG jest ukierunkowany bardziej na wsparcie środowiska innowacyjnego. Stąd też w większym zakresie niż w latach 2014-2020 dostępne będą instrumenty dla klastrów, ośrodków innowacji oraz instytucji otoczenia biznesu, w tym sieci EDIH (Europejskich Hubów Innowacji Cyfrowych). Podmioty te będą wspierać firmy w procesie transformacji cyfrowej. Ponadto przewidziano instrumenty, których grupą docelową będą bezpośrednio przedsiębiorcy. Szeroko wspierane będą start-upy na różnych etapach rozwoju (w ofercie są np. programy rozwojowe o charakterze akceleracyjnym i post-akceleracyjnym dla innowacyjnych przedsiębiorstw) oraz MŚP chcące podnosić swój potencjał eksportowy. Kontynuowane będą także działania znane z POIR tj. Granty na Eurogranty oraz Kredyt na Innowacje Technologiczne.

Priorytet 3 Programu FENG, czyli Zazielenienie Przedsiębiorstw

Działania Priorytetu trzeciego mają się m.in. przyczynić się zwiększania efektywności energetycznej i ograniczania emisji gazów cieplarnianych, a także do rozwoju inteligentnych systemów i sieci energetycznych. Nowym – nieznanym z poprzednich perspektyw –, instrumentem realizacji Priorytetu 3 będzie kredyt ekologiczny, dzięki któremu przedsiębiorstwa otrzymają finansowanie w formie dotacji z udziałem banków komercyjnych. Wsparcie przeznaczone będzie na zielone inwestycje wspierające transformację przedsiębiorstw poprzez modernizację infrastruktury, zmianę procesów, a także wdrażanie nowych lub ulepszonych produktów bądź usług. Przedsiębiorcy będą mogli skorzystać również ze wsparcia związanego z modernizacją linii produkcyjnych, a także zakupu urządzeń oraz instalacji zwiększających efektywność energetyczną z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii.

Kto jest głównym odbiorcą?

O dotacje na zielone inwestycje w ramach działania Kredyt ekologiczny będą się mogli ubiegać przedsiębiorcy, w tym duże firmy należące do kategorii small mid-caps oraz mid-caps.

Kto udziela wsparcia i jaka jest jego forma?

Instytucją Pośredniczącą dla Kredytu ekologicznego będzie Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK). Wsparcie będzie udzielane na analogicznych zasadach jak w przypadku dobrze znanego już z POIR Kredytu technologicznego tj. w formie premii na spłatę części kredytu zaciągniętego w banku komercyjnym.

Zachęcamy do śledzenia aktualności, aby pozostać na bieżąco z informacjami o nowych naborach!