Województwo podlaskie położone jest w północno-wschodniej części kraju, graniczy z Litwą i Białorusią. Liczy 1 176 576 mieszkańców. Największymi ośrodkami województwa są miasta na prawach powiatu takie jak Białystok, Suwałki oraz Łomża. Pod koniec grudnia 2021 r. w bazie krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON województwa podlaskiego znajdowało się 113 236 jednostek, czyli o 3,4% więcej niż rok wcześniej. Analizując strukturę wszystkich zarejestrowanych podmiotów pod względem rodzaju wykonywanej działalności, można zauważyć, że blisko połowa z nich (45,8%) lokuje się w trzech obszarach tj.: handel; naprawa pojazdów samochodowych – 21,1% ogółu zarejestrowanych podmiotów (wzrost o 1,1% rok do roku), budownictwo – 15,7% (wzrost o 5,5% rok do roku) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 9,0% (wzrost o 4,0% rok do roku).
W porównaniu z innymi województwami region zanotował najwyższy wzrost produkcji przemysłowej rok do roku. Przemysł z silnym w województwie podlaskim sektorem spożywczym urósł o 5,4% w 2019 r. Z danych opublikowanych przez GUS wynika, że Podlaskie ze wzrostem PKB na poziomie 8,2% należy do grona liderujących województw pod względem tempa rozwoju gospodarczego (dane za 2019 r.). Siła nabywcza per capita w województwie podlaskim w 2021 r. wyniosła 50 378 zł (72,9% średniej krajowej). W analogicznym okresie województwo podlaskie wygenerowało 2,2% polskiego PKB. Nakłady na B+R w 2020 r. wyniosły 429,2 mln zł, co daje województwu dopiero 13 miejsce w zestawieniu z innymi regionami.
Fundusze unijne na Podlasiu – jaki budżet?
Z ogólnej puli środków wynegocjowanej przez Polskę z Komisją Europejską 60% będzie zarządzana na poziomie krajowym, a ok. 40% trafi do regionów. Każde województwo opracowało własny program regionalny, w ramach którego będzie dzielić pieniądze i organizować konkursy. Na Podlasiu program ten nosi nazwę Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027. Budżet tego programu opiewa na 1,3 mld euro. Dodatkowym źródłem wsparcia dla podlaskich przedsiębiorców będą środki z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej, którego budżet wynosi 2,65 mld euro tj. ponad 12 mld zł.
Dotacje na Podlasiu – co można dofinansować?
W nowej perspektywie finansowej przedsiębiorcy z Podlasia będą mogli liczyć na duże wsparcie. Poza konkursami organizowanymi na poziomie krajowym będą mogli skorzystać z funduszy europejskich dostępnych na szczeblu regionalnym. W programie Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027 przewidziano wspieranie przede wszystkim:
- rozwoju przedsiębiorczości, badań i rozwoju, e-usług publicznych, cyberbezpieczeństwa, promocji podlaskiej gospodarki, zakupu proinnowacyjnych usług doradczych przez firmy oraz wsparcie dla nowopowstałych firm,
- efektywności energetycznej, rozwój OZE, działania na rzecz adaptacji do zmian klimatu, transformację regionalnej gospodarki w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ), wsparcie gospodarki wodno-ściekowej czy działania z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury.
W większości przypadków wsparcie będzie mieć charakter dotacyjny (bezzwrotny). Aktualne informacje o otwartych oraz planowanych naborach dostępne są w naszej wyszukiwarce dotacji. W wyszukiwarce istnieje możliwość filtrowania konkursów po kategoriach (np. inwestycje, innowacje, ochrona środowiska) oraz regionach, w których są organizowane.
Intensywność dofinansowania – mapa pomocy regionalnej
Intensywność dofinansowania uzależniona jest od rodzaju projektu. W projektach badawczo-rozwojowych o poziomie wsparcia decydują dwie zmienne tj. wielkość przedsiębiorstwa oraz rodzaj przewidzianych do realizacji prac (badania przemysłowe vs. prace rozwojowe). Badania przemysłowe charakteryzują się wyższym poziomem dofinansowania (max. 80%) i są zorientowane na weryfikację założeń w mniejszej skali np. w warunkach laboratoryjnych. Konstruowanie prototypów czy linii pilotażowych i weryfikacja rozwiązań w środowisku rzeczywistym wpisuje się w definicję prac rozwojowych. W projektach B+R prace rozwojowe są zawsze elementem obowiązkowym.
W projektach inwestycyjnych intensywność dofinansowania jest ustalana w oparciu o mapę pomocy regionalnej na lata 2022-2027, która przewiduje różne poziomy wsparcia dla różnych regionów. Przedsiębiorcy z Podlasia mogą liczyć na dofinansowanie w wysokości 50% kosztów kwalifikowanych. Przewidziana została dodatkowa premia dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Średnie przedsiębiorstwa mogą skorzystać z bonusu wynoszącego 10%, dla mikro i małych firm premia wynosi 20 punktów procentowych.
Kto organizuje konkursy – Instytucje Pośredniczące w województwie podlaskim
Za zarządzanie programem regionalnym odpowiada zarząd województwa. W praktyce działa to tak, że w Urzędzie Marszałkowskim wydzielone są specjalne jednostki (departamenty) odpowiadające za sprawną realizację programu. Instytucja Zarządzająca może delegować część zadań Instytucjom Pośredniczącym, którymi na Podlasiu są: Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku oraz Stowarzyszenie Białostockiego Obszaru Funkcjonalnego. Wśród zadań Instytucji Pośredniczącej należy wymienić m.in.:
- przygotowywanie kryteriów wyboru projektów,
- wybór projektów do dofinansowania zgodnie z kryteriami oraz podpisywanie umów z beneficjentami,
- weryfikacja poprawności i zgodności z prawem wydatków ponoszonych przez beneficjentów,
- rozliczanie umów z beneficjentami,
- monitorowanie realizacji umów o dofinansowanie projektów,
- monitorowanie realizacji wskaźników,
- prowadzenie kontroli realizowanych projektów.
