Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego FERS to program w ramach, którego wsparcie będzie realizowane na rzecz poprawy sytuacji osób na rynku pracy, zwiększenia dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami, zapewnienia opieki nad dziećmi, podnoszenia jakości edukacji i rozwoju kompetencji, integracji społecznej, rozwoju usług społecznych i ekonomii społecznej oraz ochrony zdrowia. Budżet całego programu wynosi 21,7 mld zł, a wsparcie udzielane będzie w formie zarówno dotacji jak i instrumentów finansowych. Program skierowany jest głównie do jednostek samorządu terytorialnego (JST), organizacji pozarządowych, przedsiębiorców i pracodawców, podmiotów ekonomii społecznej i przedsiębiorstw społecznych, uczelni, jednostek naukowych, lekarzy, pielęgniarek i innych kadr systemu ochrony zdrowia podmiotów systemu ochrony zdrowia czy rodziców lub osób z niepełnosprawnościami oraz ich rodzin.
Jakie priorytety obejmuje FERS?
I – Umiejętności
II – Opieka nad dziećmi i godzenie życia zawodowego i prywatnego
III – Dostępność i usługi dla osób z niepełnosprawnościami
IV – Spójność i zdrowie
V – Innowacje społeczne
VI – Pomoc techniczna
Dla przedsiębiorców możliwości wsparcia obejmują przede wszystkim zakres obszarów kluczowych dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju.
W priorytecie I – Umiejętności będzie istniała możliwość realizacji współpracy ponadnarodowej, wspierany będzie rozwój publicznych służb zatrudnienia, kadry nowoczesnej gospodarki, system edukacji, umiejętności w szkolnictwie wyższym czy mobilność ponadnarodowa. Środki będzie można pozyskać także na rozwój kompetencji cyfrowych, umiejętności w sektorze zdrowia, potrzeby kompetencyjne zidentyfikowane na rynku pracy, pożyczki na kształcenie oraz kształcenie podyplomowe lekarzy, pielęgniarek i położnych.
Drugi priorytet ma na celu opiekę nad dziećmi i równowagę między życiem prywatnym i zawodowym. Wsparcie będzie realizowane m.in. w ramach programu Maluch+ oraz w zakresie systemu opieki nad dziećmi i równości kobiet i mężczyzn.
Priorytet trzeci to wsparcie dostępności i usług dla osób z niepełnosprawnościami. Tutaj działania skierowane są na dostępność do szkolnictwa, cyfrową, poprawę systemową dostępności, nowe rozwiązania i lepszą komunikację dla osób z niepełnosprawnościami czy dostępność podmiotów leczniczych. Przedsiębiorcy także będą mogli skorzystać z europejskich pożyczek na dostępność.
Spójność społeczna i zdrowie to zakres jaki zakłada priorytet czwarty. Działania skupiają się m.in. na europejskich pożyczkach na samozatrudnienie, edukacji o dialogu społecznym, rozwoju dialogu obywatelskiego, pożyczkach dla ekonomii społecznej, wsparcia NGO w zakresie usług publicznych i współpracy, a także na aspekcie zdrowotnym, który oferuje środki na deinstytucjonalizację długoterminowej opieki medycznej, skuteczny i odporny system ochrony zdrowia oraz wsparcie systemu pieczy zastępczej.
Priorytet piąty obejmuje innowacyjne działania społeczne, gdzie działania będą realizowane w ramach makro-innowacji i mikro-innowacji, rozwoju ekosystemu innowacji społecznych czy skalowania rozwiązań. Zapewnienie możliwości wprowadzania zmian do istniejącej lub planowanej praktyki przez podmioty o większym potencjale czy realizacja projektów pozwalających na wypracowanie innowacji w zakresie polityki publicznej to cele na jakich skupiają się mikro-innowacje w ramach FERS. Natomiast mikro-innowacje zakładają realizację trzech schematów takich jak:
- preinkubacja i inkubacja nowych pomysłów, w tym ich generowanie, opracowanie i rozwinięcie, oraz przetestowanie i upowszechnienie wybranych rozwiązań,
- akceleracja nowych pomysłów, w tym ich rozwinięcie, udoskonalenie i przygotowanie do wdrożenia na szerszą skalę,
- wykorzystanie technik behawioralnych w procesie projektowania lub świadczenia usług w ogólnym interesie.
Ostatnim priorytetem jest Pomoc techniczna (PT). Działania realizowane w PT są skoncentrowane na zapewnieniu wsparcia procesów wpływających na wdrażanie FERS oraz na działaniach związanych z koordynacją wdrażania EFS+ w Polsce w latach 2021-2027.
