To dobra informacja dla podmiotów realizujących projekty unijne w ramach, których stosuje się unijne zasady udzielania pomocy publicznej. Zmiany do rozporządzenia UE nr 651/2014 w sprawie wyłączeń blokowych (GBER) zostały oficjalnie przyjęte!

Przede wszystkim, aby wesprzeć rozwój cyfrowy i ekologiczny, na rzecz którego udziela się środków pomocy państwa, GEBR obowiązywać będzie przez okres dłuższy o 3 lata tj. do 31 grudnia 2026 roku.

Nowa definicja B+R

Jedną z ważniejszych zmian jest wprowadzenie nowej definicji badań przemysłowych i eksperymentalnych prac rozwojowych. Przede wszystkim zostały w niej uwzględnione obszary rozwoju cyfrowego tj. branże i technologie cyfrowe, takie jak obliczenia superkomputerowe, technologie kwantowe, technologie blockchain, sztuczna inteligencja (AI), cyberbezpieczeństwo, duże zbiory danych i technologie związane z chmurą lub technologie przetwarzania brzegowego.

Cała definicja przedstawia się następująco:

Wprowadzenie nowej definicji jest szczególnie istotne i ma swoje uzasadnienie, ponieważ w nowej perspektywie finansowej pojawia się coraz więcej dotacji związanych z rozwojem nowych technologii cyfrowych, ich wykorzystywaniem i wdrażaniem w działalności przedsiębiorstwa. O rozwoju i transformacji cyfrowej mówiliśmy już wiele razy i uważamy, że jest to obszar, który będzie ewoluował z upływem lat. Już teraz można zauważyć jak sztuczna inteligencja jest wprowadzana do życia codziennego i codziennej działalności przedsiębiorstw. Dostrzeżenie roli technologii cyfrowych, w tym sztucznej inteligencji powinno ułatwić przedsiębiorcom posiadającym innowacyjne pomysły z obszaru IT ubieganie się o dotacje.

Zwiększone progi

Maksymalne limity pomocy publicznych zostały zwiększone następująco do podanych poniżej kwot:

Pomoc na badania i rozwój

• badania podstawowe – 55 mln EUR
• badania przemysłowe – 35 mln EUR
• eksperymentalne prace rozwojowe – 25 mln EUR
• studia wykonalności poprzedzające działania badawcze – 8,25 mln EUR

Przy czym w projektach badawczo-rozwojowych dofinansowanie przeznaczyć można na badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe z uwzględnieniem studiów wykonalności. Badania podstawowe odpowiadają pierwszemu poziomowi TRL i nie są objęte dofinansowaniem w klasycznych projektach B+R jak, np. Ścieżka SMART. Środki na badania podstawowe można pozyskać w ramach przedsięwzięć organizowanych przez NCN – Narodowego Centrum Nauki.

Regionalna pomoc inwestycyjna: 110 mln EUR

Pomoc na usługi doradcze na rzecz MŚP: 2,2 mln EUR

Pomoc na udział MŚP w targach: 2,2 mln EUR na przedsiębiorstwo rocznie

Pomoc inwestycyjna na infrastruktury naukowo-badawcze: 35 mln EUR na infrastrukturę

Pomoc dla MŚP na wspieranie innowacyjności: 10 mln EUR

Pomoc szkoleniowa: 3 mln EUR

Pomoc na systemy ciepłownicze lub chłodnicze: 50 mln EUR

W kierunku bardziej zrównoważonej gospodarki

Nie tylko transformacja cyfrowa, ale także mocno podkreślany trend proekologiczny. Działania promujące zrównoważony rozwój gospodarczy są realizowane w ramach wielu inicjatyw unijnych. Choćby program FEnIKS – Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko, bezzwrotna dotacja dostępna w konkursie Kredyt ekologiczny, program LIFE, a także dotacje w ramach programów regionalnych. Nie można też zapomnieć o Europejskim Zielonym Ładzie, którego działania mają za zadanie wspierać i spełniać wyżej wymienione inicjatywy. Najważniejsze zmiany dotyczą podniesienia progów na pomoc ukierunkowaną na ochronę środowiska. W zakresie ochrony klimatu i środowiska oraz celów związanych z energią, wspiera się w szerszym zakresie czystą i bezemisyjną mobilność, pomoc inwestycyjna na infrastrukturę ładowania pojazdów elektrycznych lub tankowania wodoru uwzględnienia również infrastruktury tankowania zaopatrującej pojazdy w wodór nieodnawialny, szerzej ujęto także zakres pomocy na energię odnawialną, bioróżnorodność, efektywność energetyczną oraz recykling i ponowne wykorzystanie odpadów w celu propagowania efektywnego gospodarowania zasobami i wspierania przechodzenia na gospodarkę o obiegu zamkniętym. Jedną z korzystnych zmian jest również uwzględnienie warunków dotyczących pomocy w formie obniżki podatków lub opłat na ochronę środowiska.

Dodatkowo w ramach zrównoważonej Europy pomoc na usługi na rzecz MŚP może być przyznawana w formie bonów przykładowo w celu propagowania usług doradczych z zakresu ekologii. Zmiany uwzględniają także skutki wzrostu cen energii spowodowanych napastniczą wojną rosyjską przeciwko Ukrainie.

Rozliczanie kosztów pośrednich

Dodatkowe koszty ogólne i inne koszty operacyjne, w tym koszty materiałów, dostaw i podobnych produktów, ponoszone bezpośrednio w wyniku realizacji projektu badawczo-rozwojowego można ewentualnie obliczać na podstawie uproszczonej metody kosztów w formie stawki ryczałtowej wynoszącej do 20%, stosowanej do całkowitych kwalifikowalnych kosztów projektu tj. kosztów personelu, aparatury i sprzętu, budynków i gruntów, badań wykonywanych na podstawie umowy, wiedzy i patentów, kosztów doradztwa. W takim przypadku koszty projektu badawczo-rozwojowego wykorzystywane do obliczania kosztów pośrednich są ustalane na podstawie zwykłych praktyk księgowych i obejmują wyłącznie kwalifikowalne koszty wymienione wyżej.

Czy nowe zmiany już obowiązują?

Są to jedne z większych zmian w obrębie przepisów pomocy publicznej. Obowiązywać jednak będą nie od razu, ale po tzw. okresie przejściowym wynoszącym 6 miesięcy. To oznacza, że uruchomione już dotacje przykładowo z Programu FENG obejmować będą jeszcze stare regulacje.